Plan Leeuwerik

Plan Leeuwerik wil de typische biodiversiteit van het cultuurlandschap in het zuidoosten van Bilzen herstellen en versterken. Er liggen in dit landbouwgebied nog behoorlijk wat kansen om de lokale biodiversiteit te herstellen en te versterken. De veldleeuwerik fungeert hierbij als mascotte, omdat hij zich, zoals zijn naam reeds doet vermoeden, goed thuis voelt in een cultuurlandschap. Bovendien is hij een uitstekende parameter voor de biodiversiteit van het boerenland. Als de veldleeuwerik ergens floreert, weten we dat heel wat andere soorten ook goed gedijen.  

Plan Leeuwerik is een unieke kans voor landbouwers om het leven op en rond hun akkers een stevige stimulans te geven, maar ook inwoners, bedrijven en eigenaren van gronden kunnen hun steentje bijdragen. Vanuit een integrale aanpak, samen met alle actoren in het buitengebied, willen we aan de slag. Vrijwilligheid en betrokkenheid zijn hierbij twee belangrijke elementen. Enkel door samen aan de slag te gaan en op het terrein landschapsgerichte maatregelen te treffen, op maat van en bruikbaar voor alle gebruikers van het landschap, kunnen we maximale kansen creëren om het typische cultuurlandschap, de groenblauwe dooradering en de lokale biodiversiteit te versterken.

Plan Leeuwerik is een samenwerkingsverband waarbij elke partij zijn kennis deelt ten voordele van een rijker boerenland. Daarom werken we als Stad Bilzen samen met ervaren partners Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren (RLHV), Werkgroep Grauwe Gors (WGG), Vlaamse Landmaatschappij (VLM), de Bilzerse landbouwraad en Natuurpunt Spouwen-Amelsdorp-Rosmeer.

LOKALE BIODIVERSITEIT

Plan Leeuwerik focust op soorten die typisch zijn voor het Bilzens landbouwlandschap, met planten zoals akkerviooltje en korenbloem, dagvlindersoort bruin dikkopje, vogels zoals veldleeuwerik, geelgors, boerenzwaluw, kievit en patrijs, maar ook zoogdieren zoals haas en das.  

Deze soorten zijn gebaat met een boerenland waar ruimte is voor natuur, vaak in de vorm van kleine landschapselementen zoals gemengde hagen, bomen en houtkanten. Maar ook kruidenrijke grasstroken of de teelt van zaadleverende voedselgewassen kunnen een belangrijke meerwaarde bieden. Deze elementen maken het cultuurlandschap meteen beter bestand tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ze dragen bij aan de typische streekidentiteit en maken het buitengebied nog aantrekkelijker voor inwoners en recreanten. Bovendien zorgt dit voor een duurzame, veerkrachtige landbouw  is en zorg draagt voor het milieu en het landschap.  

ONS AANBOD

Omdat het werkingsgebied van Plan Leeuwerik grotendeels wordt ingenomen door landbouwgronden en (achter)tuinen, is het uiteindelijke resultaat van dit plan voor een groot deel afhankelijk van de inbreng van de gebruikers en de bewoners van het werkingsgebied.

Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren biedt daarom vrijblijvend advies aan wie inspanningen wilt leveren om de boerenlandnatuur van Bilzen meer kansen te bieden. Bovendien verzorgen de medewerkers praktische begeleiding wanneer nodig of bekijken ze de mogelijkheden tot financiële ondersteuning.

Kleine of grootse plannen? Neem contact op met het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren en ze komen bij jou langs om de mogelijkheden  te bespreken.

Plan Leeuwerik biedt een breed gamma van concrete maatregelen om de lokale biodiversiteit te versterken. Voldoende ecologische kennis van doelsoorten, hun levenswijze en hun leefgebied in combinatie met de nodige terreinkennis en -ervaring  (landbouwkundig en beheeraspecten) zijn cruciaal om de juiste inrichtingsvoorstellen te doen of beheeradviezen te geven. Dit vraagt  maatwerk dat we vanuit ons samenwerkingsverband graag aanbieden.

Als actieve landbouwer kan je gebruik maken van :

• Beheerovereenkomsten (BO) met de Vlaamse Landmaatschappij afsluiten via de bedrijfsplanner. Dit is een vrijwillige, vijfjarige overeenkomst om extra inspanningen te doen voor het milieu, de natuur en de biodiversiteit, in ruil voor een jaarlijkse vergoeding. De aanleg van perceelsranden om kwetsbare natuurelementen te bufferen of om een gunstig leefgebied te creëren voor allerhande dieren zijn bijvoorbeeld een optie. Ook het nemen van soortbeschermingsmaatregelen om het leefgebied van de akkervogels te verbeteren zoals de teelt van een vogelvoedselgewas zijn mogelijk. Meer info: www.vlm.be/beheerovereenkomsten.
• Niet-productieve investeringssteun (NPI) van het VLIF via het Departement Landbouw en Visserij. Investeringen rond natuur- en landschapsbeheer en bodem- of waterbeheer die aan de landbouwer wel inspanningen vragen maar geen of slechts beperkt inkomsten opleveren, komen in aanmerkingen. Aanleg van hagen, heggen, houtkanten en bomenrijen kunnen bv. als NPI-landschap aangevraagd worden, aanleg van natuurvriendelijke oevers en bufferbekkens met ecologische inrichting zijn voorbeelden van waterbeheer. Meer info: https://lv.vlaanderen.be/nl/subsidies/vlif-steun/niet-productieve-investeringssteun
• Overeenkomst ‘Plan Leeuwerik’  met Stad Bilzen via Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren. Dit is een vrijwillige overeenkomst waarbij je vergoed wordt om de boerenlandnatuur te versterken. Mogelijke maatregelen zijn o.a. de aanleg van een klavergewas, een onbespoten graanrand of een houtig klein landschapselement op een resthoek. Ook het behoud van groene braak, winterstoppel, groenbemester of een botanisch waardevol grasland komt in aanmerking voor een vergoeding. Meer info: https://www.bilzen.be/getekend-besluit-plan-leeuwerik-20221004-08

Als particulier kan je bijvoorbeeld:

• Subsidie kleine landschapselementen via Stad Bilzen. Als je hagen, heggen, houtkanten, poelen, loofbomen en knotbomen aanlegt of beheert, kom je in aanmerking  voor een financiële ondersteuning. Meer info: https://www.bilzen.be/subsidie-voor-aanleg-en-onderhoud-van-kleine-landschapselementen
• Subsidie ontharding voortuin via Stad Bilzen. Meer en meer voortuinen worden verhard of verdicht met kiezelstenen, klinkers, tegels, dolomiet, kunstgras,… Deze verhardingen hebben een negatieve invloed op de woonomgeving en staan haaks op het Bilzers engagement i.k.v. de klimaatdoelstellingen. Kwaliteitsvol natuurvriendelijk groen heeft niet alleen een gunstige invloed op de biodiversiteit, maar medieert ook hittestress en verbetert de waterhuishouding. Meer info: https://www.bilzen.be/subsidie-ontharden-voortuin.
• een Overeenkomst ‘Plan Leeuwerik’  met  Stad Bilzen via  Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren. Dit is een vrijwillige overeenkomst waarmee je vergoed wordt om boerenlandnatuur te versterken. Mogelijke maatregelen zijn o.a. de aanleg van een klavergewas, een onbespoten graanrand of een houtig klein landschapselement op een resthoek. Ook het behoud van groene braak, winterstoppel, groenbemester of een botanisch waardevol grasland komt in aanmerking voor een vergoeding.

PARTNERS EN CONTACT

Om te weten wat er moet gebeuren om de biodiversiteit te versterken, zijn goede informatie en ecologische kennis essentieel. Daarom werkt Stad Bilzen samen met ervaren partners Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren (RLHV), Werkgroep Grauwe Gors (WGG), Vlaamse Landmaatschappij (VLM), de Bilzerse land- en tuinbouwraad, Natuurpunt Spouwen-Amelsdorp-Rosmeer en Veldwerk vzw.

Zo streeft Stad Bilzen naar een sterk en lokaal partnerschap. Het regionaal landschap coördineert overkoepelend de concrete uitvoer van Plan Leeuwerik en fungeert als eerste aanspreekpunt.

Contacteer ons
Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren
Daaleindestraat 2, 3720 Kortessem
011 31 38 98
info@rlhv.be
www.rlhv.be

Websites

• Werkgroep Grauwe Gors www.grauwegors.be
• Vlaamse Landmaatschappij www.vlm.be
• Bilzerse Land- en Tuinbouwraad www.bilzen.be/adviesraden
• Natuurpunt Spouwen-Amelsdorp-Rosmeer www.natuurpunt-spouwen-amelsdorp.be
• Veldwerk vzw vereniging voor akker- en weidevogels